Oleożywice są wysoko skoncentrowanym ekstraktem lub olejem, uzyskiwanym z suszonych chili, zarówno bardzo ostrych jak łagodniejszych. Znajdują swoje zastosowanie w kuchni, medycynie, jako barwnik itd.
Istnieją trzy odmiany oleożywic w zależności od stopnia ich ostrości:
1. Oleożywica „capsicum” uzyskiwana z najbardziej pikantnych odmian chili, zazwyczaj, afrykańskich, indyjskich lub azjatyckich. Liczba jednostek Scoville’a wynosi od 500.000 do 1.800.000, a zawartość kapsaicyny wynosi od 4 do 14%.
Tego rodzaju oleożywice wykorzystywane są w:
- gazach pieprzowych
- ekstremalnie ostrych sosach
- maściach przeciwbólowych
- oraz w niektórych produktach spożywczych.
Ponieważ poziom ostrości oleożywicy można obecnie precyzyjnie określić, producenci żywności są w stanie utrzymywać stały jej poziom w poszczególnych jej partiach.
2. Mniejszy poziom ostrości reprezentuje oleożywica „red pepper”, uzyskiwana z większych i bardziej łagodnych odmian hodowanych w USA, Meksyku, Indiach i Turcji. Liczba jednostek Scoville’a wynosi od 80.000 do 500.000. Oleożywice te wykorzystuje się w przetwórstwie spożywczym.
3. Najłagodniejsza jest oleożywica papryki, uzyskiwana z wielu odmian łagodnej papryki. Im łagodniejsze chili tym bardziej intensywny dają kolor, dlatego oleożywica papryki wykorzystywana jest głównie jako czerwony barwnik w przemyśle spożywczym.
Produkcja oleożywicy jest bardzo kosztownym procesem wymagającym wykorzystywania wyspecjalizowanych maszyn i urządzeń. Resolex fabryka w Radium Springs w Nowym Meksyku jest jedną z czterech w USA. Poza tym funkcjonują także fabryki w Hiszpanii, Indiach, Afryce Południowej oraz w Japonii. Resolex wykorzystuje głównie łagodne amerykańskie odmiany papryki, a oleożywica która z nich powstaje znajduje zastosowanie w przemyśle spożywczym jako barwnik. Dodawana jest do karmy dla kurcząt, gdyż powoduje iż żółtko ich jaj zyskuje bardziej intensywny kolor, a mięso nabiera różowego odcienia. Spryskiwane są nią także chipsy, by nabrały złotego koloru. Głównie jednak jest wykorzystywana przez producentów pepperoni, kiełbasy bolońskiej oraz parówek winerek. Powoduje, iż mięso wygląda na mniej tłuste niż jest w rzeczywistości. Zdarza się, iż pojawia się w ketchupie lub margarynie.
Poza branża spożywczą i farmaceutyczna oleożywice wykorzystywane są także do produkcji specjalnych farb, którym smaruje się podwodne części łodzi, co zapobiega osadzaniu się na nich pąkli, porastających wszystko, co znajduje się pod wodą. Ich usuwanie jest bardzo kosztowne i pracochłonne. Dodawane są także do spray’ów, którymi spryskuje się owce w Wyoming i Colorado, w celu odstraszenia kojotów. Użycie ich na płotach ma zapobiec obgryzaniu ich przez konie i bydło.
Skoncentrowana oleożywica sprzedawana jest także jako straszak na łosie, króliki, myszy poprzez aplikowanie jej na krzaki, warzywa, orzechy.